Fotografowanie nocnego nieba

Widok nocnego nieba zawsze zapiera dech w piersiach. Jasne gwiazdy widoczne pośród czarnej pustki potrafią zadziwić każdego. Dlatego też wiele osób stara się uchwycić ten widok na dłużej. Nie jest to jednak łatwe i wykonanie dobrej fotografii wymaga odrobiny wiedzy, wprawy oraz umiejętności. Stosując się do kilku prostych wskazówek będziemy mogli uwiecznić te niesamowite widoki.

Astronomia to niezwykła pasja, jednak nie trzeba być astronomem, żeby docenić piękno gwiazd. Nocne niebo może być tematem nie tylko specjalistycznych zdjęć z zakresu astrofotografii, ale może także nadać uroku zdjęciom krajobrazowym lub nawet niekiedy nocnym portretom.

Warunki pogodowe i terenowe

Gwiazdy na niebie nie są obiektami tak jasnymi jak księżyc. Dlatego też nie są one tak dobrze widoczne, w niektórych miejscach. Najlepszym miejscem do fotografowania gwiazd jest oczywiście odludna okolica, gdzie niebo nie jest zanieczyszczone światłem. Nawet na przedmieściach mniejszych miast, na niebie widoczne będą jedynie najjaśniejsze planety, gwiazdy, ich konstelacje oraz inne obiekty. Światło w skuteczny sposób ogranicza naszą widoczność. Wynika to z tego, że sztuczne oświetlenie zlewa się z gwiazdami, a niekiedy nawet je zasłania. Efekt ten jest podobny do tego, który obserwuje podczas dnia, kiedy jak doskonale wiemy gwiazdy także występują na niebie, jednak są niewidoczne. Sprawa komplikuje się jeszcze bardziej kiedy musimy ustawić dłuższy czas naświetlania. Nawet pojedyncza latarnia może uniemożliwić nam zrobienie zdjęcia.

Niezbędny sprzęt

Potrzebny do wykonania fotografii nocnego nieba sprzęt nie musi być wbrew pozorom zbyt zaawansowany. Konieczne jest jednak posiadanie aparatu cyfrowego z możliwością manualnej kontroli wszystkich ustawień – w szczególności jasności ekspozycji oraz czasu naświetlania. Warto jednak korzystać ze sprzętu, który pozwala na ustawienie dowolnego czasu naświetlania (tzw. funkcja Bulb) oraz w miarę jasny obiektyw, jednak nie są to wymagania konieczne do spełnienia. Zdjęcia poszczególnych ciał niebieskich, takich jak planety, galaktyki, mgławice czy gromady wymagają obiektywów o ogniskowych 200-300 mm, a niekiedy nawet teleskopu. Do wykonania zdjęcia gwiazd razem z elementami krajobrazu, tak zaawansowany sprzęt jest w zupełności zbędny i tak naprawdę wystarczy nam zazwyczaj standardowy obiektyw o ogniskowej 18-24 mm lub najlepiej szerokokątny. Dzięki temu unikniemy konieczności „śledzenia gwiazd” oraz zapewnimy sobie jednocześnie wspaniały szeroki widok na krajobraz. Niezbędny oczywiście także jest statyw. Najlepiej jeśli będzie on w miarę sztywny oraz ciężki. W ten sposób unikniemy rozmazania obrazu spowodowanego drganiami aparatu.

Jak wykonać zdjęcie nocnego nieba

Aby wykonać dobre zdjęcie nocnego nieba, przede wszystkim, jak już napisano wcześniej, najlepiej jest wybrać się poza miasto, aby sztuczne oświetlenie nie zepsuło nam zdjęcia. Drugim ważnym aspektem jest ustawienie odpowiedniego czasu naświetlania, który każdy powinien dobrać samodzielnie, metodą prób i błędów, wziąwszy pod uwagę posiadany sprzęt. Oczywiście wszystkie ustawienia należy dopasowywać manualnie, ponieważ dla automatyki aparatu uchwycenie malutkich, jasnych punktów na tle ciemnego nieba jest zbyt dużym wyzwaniem. Przed zrobieniem zdjęcia trzeba jednak określić czas naświetlania ekspozycji. Parametr jest niezwykle istotny. Im dłuższy czas, tym więcej światła uda nam się zarejestrować, jednak ziemia obraca się, co powoduje wędrówkę gwiazd na niebie. Ustawienie zbyt długiego czasu otwarcia migawki sprawi, że aparat zarejestruje ruch gwiazd. W takich przypadku, na zdjęciu nie pojawią się punktowe obiekty, a łuki. Oczywiście, w niektórych wypadkach efekt taki jest pożądany i bardzo ciekawy, więc tej techniki również można spróbować. Jeśli jednak chcemy uzyskać gwiazdy punktowe, przy ogniskowej rzędu 24mm nie powinniśmy przekraczać czasu 30 sekund. Wraz z wydłużeniem ogniskowej, czas ekspozycji zmniejsza się na skutek większego „powiększenia”. Czułość ISO powinna być dopasowana do naszego kadru. Jeżeli zależy nam wyłącznie na gwiaździstym niebie możemy zmniejszyć ją do niższej wartości. Chcąc jednak ukazać także część krajobrazu z widocznymi szczegółami, powinniśmy ją zwiększyć. Zwiększając ISO zwiększamy jednocześnie zaszumienie, więc powinniśmy również pamiętać aby włączyć wszystkie systemu odszumiania, jakie posiada nasz aparat.

Jeżeli elementy krajobrazu na zdjęciu nadal wychodzą zbyt ciemne, możemy się posłużyć dwoma technikami ich doświetlania. Jedną z nich jest użycie lampy błyskowej, stosując błysk na koniec ekspozycji czyli na tzw. tylną kurtynę migawki połączony z długim czasem naświetlania. Ma to jednak praktyczne zastosowanie tylko do obiektów znajdujących się w bliższej odległości. Drugą techniką jest zrobienie kilku zdjęć o różnej wartości ekspozycji i połączenie ich techniką HDR

Obróbka zdjęć

Nocne zdjęcia, szczególnie te z elementami krajobrazu lub innymi obiektami bardzo często wymagają obróbki w programach graficznych. Proces cyfrowej obróbki zdjęć zazwyczaj polega na zwiększaniu jasności ciemnych tonów oraz wypłaszczenia jasnych, unikając jednak przy tym przepalenia. Ponadto powinniśmy także zredefiniować ciemne tony w taki sposób aby uzyskać pożądaną czerń. Oprócz tego oczywiście pozostaje także korekcja kolorów.

Zdjęcia wykonane przy użyciu opisanych rad powinny zadowolić każdego amatora nocnego nieba. Jak również widać wykonanie takich fotografii nie jest szczególnie wymagające, dlatego też każdy fotograf powinien spróbować je zrobić!!