Filtr fotograficzny

Filtr fotograficzny to płytka płasko-równoległa, nakładana na obiektyw aparatu za pomocą wkręcanych na niego opraw bądź jako wkład do ramki mocowanej na obiektywie, pozwalająca na zmodyfikowanie obrazu rejestrowanego przez aparat fotograficzny.

Rodzaje filtrów:

• UV – filtruje promieniowanie ultrafioletowe; szczególnie przydatny w górach lub nad morzem, czyli w miejscach gdzie programowanie UV jest wysokie i może mieć wpływ na materiał światłoczuły. Jako że w normalnych warunkach prawie nie wywiera wpływu na rejestrowany obraz, jest najchętniej stosowanym filtrem, głównie w celu ochrony obiektywu przed uszkodzeniami mechanicznymi.
• skylight – również zatrzymuje promienie UV, a oprócz tego ociepla lekko zdjęcie, dzięki swojej różowawej barwie. Pomaga to zredukować niebieski kolor w obrazie i nadać bardziej naturalny odcień np. ludzkiej skórze.
• szare (neutralne) – redukują ilość światła wpadającego przez obiektyw, co przydatne jest jeśli chcemy wydłużyć czas ekspozycji. Daje to efekt rozmazanych obiektów w ruchu, np. samochodów na drodze, ludzi na ulicy.
• barwne – stosowane zarówno do fotografii czarno-białej jak i kolorowej; w przypadku czarno-białej służą głównie do zwiększania kontrastu pomiędzy poszczególnymi elementami bądź rozjaśnieniu poniektórych; w przypadku kolorowej pozwalają dokonać korekcji barwnej, obniżyć bądź podwyższyć temperaturę bieli na zdjęciu.
• polaryzacyjne – pochłaniają światło, co pozwala np. wyeliminować odbicia z lustra wody czy powierzchni szklanych lub część światła odbitego od atmosfery, co daje efekt przyciemnionego nieba.
• efektowe – jak nazwa wskazuje, pomagają uzyskać różnorodne efekty, przykładowo filtr gwiazdkowy da nam wrażenie rozszczepienia punktów świetlnych, takich jak np. latarnie uliczne czy światła samochodów, w gwiazdy; filtr zmiękczający sprawia, że zdjęcie ma lekko baśniowy, senny wygląd; filtr close-up daje efekt jak przy zdjęciach makro.
• połówkowe – dany efekt obejmuje tylko połowę filtru, a przejście na nim może być zarówno płynne jak i „twarde”;
• IR (podczerwone) – przepuszczają tylko promienie podczerwone, blokując światło widzialne.

Jako że filtry zmniejszają ilość światła wpadającego przez obiektyw, trzeba pamiętać o ewentualnej korekcji ekspozycji obrazu. Przy stosowaniu kilku filtrów jednocześnie może nastąpić zaciemnienie brzegów kadru, czyli tzw. winietowanie. By uniknąć tego efektu, produkowane są filtry w wersji „slim” do szerokich obiektywów oraz specjalne adaptery do czworokątnych filtrów (system Cookin).